تشدید بالقوه تنش در عراق (بخش ۱): خامنه‌ای و سازمان بدر
درباره نویسنده
تحلیل کوتاه
Part of a series: Militia Spotlight
or see Part 1: How to Use Militia Spotlight
Part of a series: Tracking International Reactions to the Hamas-Israel War
or see Part 1: International Reactions to the Hamas Attack on Israel
عناصر «مقاومت» عراق در سخنان خود علیه حضور آمریکا لحن خصمانه‌تری گرفته‌اند که نشانه‌ای است از اینکه در حمایت از حماس در جنگ غزه سطح تازه‌ای از افزایش تنش علیه سربازان آمریکایی در راه است.
اظهارات خامنه‌ای درباره جنگ غزه که در حساب کاربری او در توییتر بازنشر شده است، اول نوامبر ۲۰۲۳.
همزمان با آغاز عملیات زمینی اسرائیل در غزه در روزهای اخیر، رهبران مقاومت عراق هر یک به سهم خود سخنان ضدآمریکایی بیشتری ایراد کرده‌اند و به این ترتیب به یک افزایش تنش واقعی اشاره دارند. چرخش آنان با مواضع سخت‌تری که از جانب حامیان آنان در ایران اتخاذ می‌شود، مطابقت دارد.
آیا خامنه‌ای پارامترها را تعیین می‌کند؟
در اول نوامبر، دو روز قبل از آن که حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، اولین سخنرانی عمومی خود را درباره جنگ غزه ایراد کند، علی خامنه‌ای رهبر ایران سخنرانی کرد و در آن به نقش مورد نظر گروه‌های محور مقاومت در سراسر منطقه اشاره داشت: «میدان، میدان غزه و اسرائیل نیست بلکه میدان، میدان حق و باطل و میدان قدرت استکبار و قدرت ایمان است.» (تصویر ۱) در ارزیابی شبه‌نظامیان زیر ذرهبین، این عبارت به معنای تشویق اعضای «محور مقاومت» تحت حمایت ایران است تا تلاش‌های نظامی‌شان را افزایش دهند، البته در چارچوب پارامترهایی که تهران و نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعیین خواهد کرد.
سازمان بدر: از ببر کاغذی تا شیر جنگی
در ۳۰ اکتبر، هادی العامری، رهبر «سازمان بدر» تحت حمایت ایران، با صدور بیانیه‌ای هشدار داد که «زمان خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی از عراق فرا رسیده است». او هرچند از دولت عراق خواست تا «یک جدول زمانی جدی، مشخص و کوتاه‌مدت» برای این خروج تعیین کند، همزمان در توجیه حملات علیه نیروهای ائتلاف گفت: «پس از یک دوره آرامش، نیروهای آمریکایی در پایگاه‌های عین‌الاسد و حریر هدف حمله گروه‌های مقاومت اسلامی در عراق قرار گرفتند، و این واکنشی طبیعی به طرفداری آمریکا و برخی کشورهای اروپایی از رژیم غاصب صهیونیستی است.» (تصویر ۲)
بیانیه هادی العامری در توجیه حملات علیه دارایی‌های ایالات متحده در عراق، ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳.
هشدارهایی از این قبیل نشان می‌دهد که جنبش مقاومت قصد دارد به حملات اخیر خود علیه مواضع آمریکا در عراق و سوریه ادامه دهد. در واقع، رسانه‌های اجتماعی مقاومت سخنان عامری را چراغ سبزی برای مشارکت اعضای سازمان بدر در عملیات نظامی تفسیر کردند. یک کانال تلگرامی موسوم به «حشد الکترونیک» نوشت: «بیانیه امروز حاج هادی العامری، دبیرکل بدر پیروز، نقطه عطفی در رویارویی مقاومت اسلامی در عراق با حضور آمریکا و مجوز آشکار و بی‌چون و چرا به مجاهدان سازمان ]بدر[ برای اقدام علیه پایگاه‌های اشغالگری آمریکا است.» (تصویر ۳)
به ندرت اتفاق افتاده که عامری به صورت علنی چنین زبان تندی علیه نیروهای آمریکایی استفاده کند، اما از زمان شروع جنگ غزه دو بار این کار را کرده است؛ در ۱۰ اکتبر هم هشدار داده بود که «اگر آمریکایی‌ها در نبرد با حماس وارد شوند، به تمام اهداف ایالات متحده آمریکا حمله خواهیم کرد.»
واکنش حشد الکترونیک به بیانیه عامری، ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳.
البته، گروه‌هایی که در روند سیاسی عراق سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده‌اند نیز وارد گود چنین سخنانی شده‌اند. این شامل سازمان بدر نیز می‌شود که چتم‌هاوس آن را به عنوان یک گروه شبه‌نظامی با حوزه کاری «محدود» تعریف کرده است و عمدتا بر فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی تمرکز دارد بر خلاف یک گروه شبه‌نظامی «پیشگام» که در اصل بر فعالیت‌های مقاومت متمرکز است. در چنین زمان‌هایی، پایبندی بدر به ولایت فقیه -دکترینی که اختیارات کامل به رهبر ایران می‌دهد- ممکن است بر منافع محدود و محلی آن غلبه کند.
برآورد می‌شود که سازمان بدر دارای پهپادها و سامانه‌های موشکی باشد که به ندرت از آن‌ها علیه پایگاه‌های ایالات متحده استفاده کرده است و این سامانه‌ها ممکن است اکنون وارد بازی شوند. احتمال وقوع حملات بالقوه بدر در سوریه بیش از عراق است. و در هر صورت، احتمالا چنان حملاتی به حملاتی محدود می شود که هدف آن علامت دادن به تشدید تنش است و در هر حال از رهنمون‌های نیروی قدس سپاه بیرون نخواهد بود تا، به این ترتیب، ریسک تلفات نیروهای آمریکایی به حداقل برسد و از اقداماتی که ممکن است «دولت مقاومت» نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی را سرنگون کند، پرهیز شود.
بخش دوم این تحلیل عصائب اهل الحق به ریاست قیس الخزعلی، حرکت حزب‌الله النجبا به ریاست اکرم الکعبی، و گروه موسوم به اصحاب الکهف را پوشش می‌دهد.
همرسانی در شبکههای اجتماعی
