حنین غدار هموند فریدمن در برنامه گدولد در انستیتو واشنگتن است که بر سیاست کشورهای عربی متمرکز است. در این برنامه، مطالعات او در حوزه سیاست‌های شیعیان در سرزمین شام است.
سه کارشناس درباره موقعیت رو به وخامت در صحنه تنش طرفین گفتگو می‌کنند و به ارزیابی این موضوع می‌پردازند که آیا جنگی تازه در کوتاه‌مدت محتمل است؟
در ۲۲ آگوست، انستیتو واشنگتن یک میزگرد مباحث سیاست‌گذاری به صورت آنلاین با حضور حنین غدار، عساف اوریون (ژنرال بازنشسته ارتش اسرائیل)، و ماتیو لویت برگزار کرد. غدار هموند ارشد فریدمن در انستیتو واشنگتن و نویسنده «دار-و-دستهپولسازی: چگونهحزباللهازبحرانمالیلبنانسودمیبرد» است. اوریون هموند برنامه روون اینترنشنال در انستیتو واشنگتن است و پیش از این رییس «بخش برنامه‌ریزی راهبردی» ارتش اسرائیل بوده است. ماتیو لویت هموند فرامر-وکسلر در انستیتو واشنگتن و پدیدآورندهنقشهتعاملی برگزیده فعالیت جهانی حزب‌الله لبنان در انستیتو است. آنچه می‌خوانید گزارشی فشرده از اظهارات آنان است.
حنین غدار
تنش‌افزایی حزب‌الله در مرز با اسرائیل با این هدف صورت می‌گیرد که تصویر محبوب گذشته خود را به عنوان یک سازمان «مقاومت» احیا کند. طی یک و نیم دهه گذشته این گروه به دلیل زنجیره‌ای از اشتباهات اعتبار داخلی خود را تا حد زیادی از دست داده است؛ از خشونت علیه هموطنان لبنانی در می ۲۰۰۸ تا مداخله در جنگ سوریه، محافظت از نخبگان سیاسی بیروت در جریان اعتراضات سال ۲۰۱۹، و ممانعت از تحقیق قضایی درباره انفجار سال ۲۰۲۰ در بندر بیروت. این کارها و دیگر اقدامات باعث شد حزب‌الله و متحدانش در انتخابات می ۲۰۲۲ اکثریت را در مجلس از دست بدهند. حالا برای جلوگیری از خسارات بیشتر تلاش می‌کنند روایت مقاومت را دوباره زنده کنند.
حسن نصرالله رهبر گروه، بحران داخلی جاری در اسرائیل را فرصتی برای تحریک ارتش اسرائیل بدون خطر یک درگیری نظامی بزرگ‌تر می‌بیند. در حال حاضر، حزب‌الله به دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای و نیروی جنگی کاهش‌یافته خود، فاقد توانمندی اداره جنگ دیگری است. با این حال، نصرالله معتقد است درک کافی از تصمیم‌گیری اسرائیل دارد تا برای بهبود موقعیت حزب‌الله در لبنان با روشی حساب‌شده تنش‌ها را افزایش دهد. در این میان، ایران از این فرصت استفاده می‌کند تا به اسرائیل هشدار دهد که حزب‌الله هنوز نیرومند و در مرزهای اسرائیل حاضر است و اگر ارتش اسرائیل بخواهد به زیرساخت‌های ایران ضربه بزند (مثلا، به دلیل نگرانی‌های روزافزون از برنامه هسته‌ای تهران)، ممکن است از حزب‌الله برای حمله به اسرائیل استفاده شود.
خلأ جاری در نهادهای حکومتی لبنان اساسا حزب‌الله را قادر ساخته تا بدون نیاز به مشورت با بیروت تصمیمات امنیتی مرزی بگیرد. بنابرین، این گروه از نزدیک با جناح‌های فلسطینی داخل لبنان مشغول همکاری است تا عملیات‌های ضد اسرائیل را تسهیل کند؛ از جمله حملات اخیر موشکی از طرف هسته‌های وابسته به حماس، تلاش برای حمایت از کنترل سنتی حزب فتح بر اردوگاه پناهندگان عین الحلوه، و تصرف مدارس «آژانس امداد و اشتغال سازمان ملل».
حمایت بیشتر ایران از نصرالله به او جرات داده تا دست به ریسک‌های بزرگ‌تری بزند که می‌تواند منجر به جنگ شود؛ تهران نیز گویا به تصمیمات او در داخل لبنان اعتماد دارد. با این حال، ایران کماکان بر توانایی حزب‌الله در پیگیری چنین جنگی کنترل دارد، و همچنان به نظر می‌رسد تنش‌افزایی‌های گروه مثل حرکاتی حساب‌شده است. شکل و شدت پاسخ احتمالی اسرائیل ممکن است گام‌های بعدی گروه را تعیین کند.
عساف اوریون
ارتش اسرائیل در حال حاضر در نزدیک‌ترین موقعیت به جنگ با حزب‌الله بعد از سال ۲۰۰۶ قرار دارد. ایران به عنوان بخشی از یک استراتژی کلی برای بسیج کردن «محور مقاومت» و فعال‌سازی چندین جبهه علیه اسرائیل، به نیروهای نیابتی‌اش فشار می‌آورد تا تهاجمی‌تر باشند. از این نظر، اقدامات اخیر حزب‌الله تلاش تهران برای ارسال پیامی به اسرائیل است. این تحریکات ــ‌از جمله شلیک موشک‌های ضدتانک به سربازان اسرائیلی، خرابکاری در موانع امنیتی مرز، و فرستادن یک مهاجم به آن سوی مرز‌ــ تنش‌ها را به میزان قابل ملاحظه افزایش داده است. حزب‌الله ادعا می‌کند از برخی از این رویدادها بی‌خبر بوده و می‌گوید که بازیگرانِ مستقل مقصر هستند. اسرائیل تاکنون پاسخ چندانی نداده است.
در آینده اسرائیل می‌تواند با برداشتن برخی از گام‌ها خود را برای تحریکات حزب‌الله و بازداری آن آماده کند. ارتش اسرائیل باید کماکان به نقل و انتقال سلاح از سوی حزب‌الله در سوریه و از طریق آن (به لبنان) حمله کند تا از افزایش تسلیحات نظامی در لبنان جلوگیری شود. اسرائیل به منظور کاهش تنش در این موقعیت، بیشتر از دیپلماسی کمک گرفته تا نیروی نظامی، ولی همزمان محض احتیاط نیروی تقویتی به شمال ارسال کرده است.
فشار برای ارتقای نیروهای حافظ صلح موقت سازمان ملل در لبنان (یونیفیل) در گفتگوهای ماه آینده برای تمدید ماموریت این نیروها نیز می‌تواند کمک کند. یونیفیل تنها بخش کوچکی از راه‌حل است و تغییر ماموریت آن، به دلیل بوروکراسی سازمان ملل و سیاسی‌کاری بین اعضای دائم سازمان ملل، دشوار است. با این حال، یونیفیل به رغم مشکلات در اجرای ماموریتش در لبنان کماکان به صلح‌بانی ادامه می‌دهد؛ مثلا نقش رابطی سازنده را بازی می‌کند، ارتباطات را تسهیل می‌کند، از درگیری نیروها ممانعت می‌کند، و گاهی به عنوان یک نیروی حائل بین نیروهای لبنانی و اسرائیلی در امتداد مرز پادرمیانی می‌کند.
منتقدان تضعیف بازدارندگی علیه حزب‌الله را به چندین عامل نسبت می‌دهند؛ از جمله شکنندگی در بحران داخلی فعلی اسرائیل، تصور ضعیف شدن ارتش اسرائیل به دلیل پیامدهای سیاسی مربوط به نیروهای ذخیره‌اش، و رویکرد آشتی‌جویانه دولت قبلی در جریان مذاکرات مربوط به توافق مرز آبی سال گذشته. ارتش اسرائیل هنوز به شدت توانمند است؛ گرچه عطف توجه به مسائل داخلی و مسائل کرانه باختری می‌تواند تمرکز اسرائیل را برای مقابله با پرخاشگری حزب‌الله کمتر کند. هرچند هیچ‌یک از طرفین با توجه به هزینه‌های گزاف نمی‌خواهد جنگی را آغاز کند، احتمال اشتباه محاسبه در جریان تنش‌ها رو به افزایش است. استقرار نیروهای حزب‌الله در نزدیک مرز، به شکنندگی اوضاع و افزایش خطای اسرائیل در صورت دست زدن به اقدام نظامی می‌افزاید.
ماتیو لویت
طی سه سال گذشته، حزب‌الله گام‌هایی برای تغییر خطوط قرمز حاکم بر درگیری‌اش با اسرائیل برداشته است. نصرالله، رهبر این سازمان، تهدید کرده پهپادهای اسرائیلی را در حریم هوایی لبنان ساقط خواهد کرد و اگر اسرائیل پیش از رسیدن به توافق با بیروت دست به استخراج از میدان گازی «کاریش» بزند، خطوط لوله گاز طبیعی برون‌کرانه‌ای اسرائیل را هدف خواهد گرفت. او همچنین هشدار داده است که حمله به هرگونه محموله نفت ایران حمله‌ای به خاک لبنان محسوب خواهد شد ــ‌بیانیه‌ای پرخطر در بحبوحه تنش زد-و-خوردی اسرائیل و ایران علیه منافع کشتیرانی یکدیگر. تمایل نصرالله به پذیرش ریسک درگیری نظامی تا حدی ناشی از فشارهای اقتصادی و سیاسی داخلی است. با این حال، توافق مرز آبی و افول تدریجی مراقبت اسرائیل بر جمع‌آوری اطلاعات، رهبر حزب‌الله را به این باور رسانده که می‌تواند پاسخ اسرائیل را پیش‌بینی کند و وضع موجود را تغییر دهد.
نگرانی این است که جدیدترین تهدیدات حزب‌الله صرفا حرف نباشد. دلیل هم دارد. تلاش‌های گروه برای انبار کردن موشک به منظور آمادگی برای یک جنگ به نقطه‌ای از موازنه بازدارندگی رسیده که برای محدود کردن پاسخ اسرائیل به پرخاشگری حزب‌الله کافی است. نصرالله همچنین باور دارد که بعد از موفقیت در استفاده از اهرم تمایل حزب‌الله در به خدمت گرفتن زرادخانه گسترش‌یافته موشک‌های دقیق‌زن و سامانه‌های دفاع موشکی، می‌تواند دست اسرائیل را بخواند. محاسبات درست او طی رویداد تنش‌آفرین اخیر او را جسور کرد تا به ریسک‌های به مراتب بزرگ‌تری اقدام کند، اما یک اشتباه محاسبه، که احتمال وقوع آن به شکلی فزاینده بیشتر می‌شود، ممکن است منجر به جنگی شود که هیچ یک از طرفین آن را نمی‌خواهد.
این گزارش فشرده را کایلی رابرتسون تهیه کرده است. رشته میزگردهای مباحث سیاست‌گذاری با کمک سخاوتمندانه خانواده فلورنس و رابرت کافمن میسر شده است.
