Elham Ahmad is president of the Executive Committee of the Syrian Democratic Council, the governing body of the Autonomous Administration of North and East Syria.
مرحوم دیوید پولاک پژوهشگر ارشد کافمن و مدیر "پروژه فکرۃ" در انستیتو واشینگتن بود. وی در گذشته به عنوان مشاور ارشد وزارت امور خارجه ایالات متحده در بخش خاورمیانه بزرگ، با تمرکز بر حقوق زنان و همچنین به عنوان کارشناس منطقه‌ای "ستاد برنامه‌ریزی سیاسی" در دفتر وزیر خارجه فعالیت داشت.
تحلیل کوتاه
رئیس شورای دموکراتیک سوریه و دو کارشناس انستیتو واشنگتن از نقش آمریکا در شمال شرق سوریه، درک کردها از تهدیدات، اثر خروج آمریکا از افغانستان و مسائلی دیگر سخن گفتند.
در ۲۷ سپتامبر انستیتو واشنگتن میزبان یک میزگرد مباحث سیاست‌گذاری به صورت آنلاین با شرکت الهام احمد، اندرو تبلر، و دیوید پولاک بود. خانم احمد رئیس کمیته اجرایی شورای دموکراتیک سوریه است که هیئت حاکمهٔ «تشکیلات خودگردان شمال و شرق سوریه» است. تبلر هموند مارتین جی. گروس در برنامه گیدولدِ انستیتو واشنگتن در زمینه سیاست عربی است. پولاک هموند برنستاین در انستیتو واشنگتن و مدیر پروژه فکرة است. متن زیر فشرده نظرات آنها به قلم منشی جلسه است.
الهام احمد
شورای دموکراتیک سوریه در پی یک راه‌حل سیاسی پایدار برای منازعهٔ سوریه است و از گفتگوی داخلی و نهایتا تمرکززدایی سیاسی و فرهنگی که تنوع قومی کشور را محترم بشمارد و توسعه اقتصادی را تقویت کند، حمایت می‌کند. حمایت مداوم شریک ما، آمریکا، در این ماموریت حیاتی است. «تشکیلات خودگردان شمال و شرق سوریه» (روژاوا) با موانع زیادی روبه‌روست؛ از جمله ناامنی، فقر، مداخله خارجی، و تروریسم. به علاوه، فرآیند صلح ژنو و فرآیند تغییر قانون اساسی به بن‌بست خورده است. آمریکا می‌تواند با تلاش برای رسیدن به یک سوریه پایدارتر که عاری از استبداد، جنگ‌های نیابتی و ترور باشد، به کاهش این مشکلات کمک کند.
نگرانی اصلی در عرصهٔ داخلی، چالش‌هایی از قبیل کاهش ارزش پول، تحریم‌ها، بسته بودن گذرگاه‌های مرزی، زیرساخت ضعیف منابع طبیعی، و روابط متشنج با رژیم اسد است. رژیم اسد تلاش‌ها برای یافتن یک راه‌حل را رد کرده و کماکان تمایلی به پذیرش تمرکززدایی ندارد و حتی کردهای سوریه را صرفا به‌خاطر هویت‌شان بازداشت کرده است. با این حال، روژاوا آماده رسیدن به راه‌حلی با رژیم است.
یک چالش دیگر، کشمکش درونی سیاسی میان جناح‌های کُرد از جمله در اقلیم کردستان عراق است. نهایتا، این جناح‌ها یک آرمان واحد کُردی را با همه تنوع‌هایش شکل می‌دهند، و مسائل داخلی آنها باید از طریق گفتگو حل و فصل شود. ولی نباید اجازه داد که اختلافات کردها انتخابات پیش رو را در روژاوا به تاخیر بیندازد، چون این کار عرب‌ها، آشوری‌ها، و بقیهٔ گروه‌هایی را که در شمال شرق سوریه زندگی می‌کنند از فرصت رأی‌دهی محروم می‌کند.
بازگشت داعش تهدیدی دیگر برای شمال شرق سوریه و بقیه جهان است. فقر محلی بی‌شک به تلاش‌های داعش در سربازگیری کمک خواهد کرد. در زندان‌هایی هم که جنگجویان داعش را نگه می‌دارند و در اردوگاه‌هایی که از خانواده‌های آنها نگهداری می‌کنند، ایدئولوژی‌های بنیادگرا رشد می‌کند. روژاوا فاقد زیرساختی برای حفظ امنیت این مکان‌ها به طور مناسب است، و جامعه بین‌المللی هم تمایلی به برگرداندن این افراد به کشورهایشان نداشته است گرچه جمعیت اردوگاه‌ها در نتیجه زاد و ولد رو به افزایش است. دولت‌های مرتبط ــ‌خصوصا عراق‌ــ باید برای بازگرداندن شهروندان‌شان و ادغام آنها در جامعه تلاش کنند تا بارِ روژاوا در این خصوص کاهش یابد.
یک مسئلهٔ کلیدی دیگر، رفتار خصومت‌آمیز ترکیه در سوریه است. ترکیه بخش‌هایی از کشور را اشغال کرده است و ساکنین عفرین و تل‌ابیض را کوچ داده و به بهانه «مقابله با تروریسم» علیه کردها اقدام می‌کند. ترکیه توافق آتش‌بس با سوریه و آمریکا را با استفاده از پهپاد در سوریه نقض می‌کند و این باعث آسیب به نیروهای دموکراتیک سوریه شده است.
با این حال، روژاوا خصومتی با ترکیه ندارد. شورای دموکراتیک سوریه در جهت صلح با کشورهای همسایه مایل است با آنکارا، احتمالا با نظارت آمریکا، گفتگو کند. چنین گفتگوهایی باید به اشغال اراضی سوریه از سوی ترکیه رسیدگی کند و مردم کوچانده شده باید اجازه پیدا کنند به خانه‌های خود در نواحی اشغال‌شدهٔ فعلی برگردند. همچنین، آنکارا باید وارد گفتگو با کردهای ترکیه شود، چون آنها در معرض سیاست‌های نژادپرستانه هستند و رهبران منتخب‌شان در زندان به سر می‌برند.
در همین زمینه باید گفت که حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک)، که آنکارا آن را گروهی تروریستی می‌خواند، نماینده‌ای در روژاوا ندارد. گرچه شورای دموکراتیک سوریه قدردان تلاش‌های ضدتروریستی پ.ک.ک در سنجار، کرکوک، اربیل، و جاهای دیگر است، ولی روژاوا هیچ عضوی از میان پ.ک.ک ندارد.
مسئله مداخله روسیه، ایران، و اسرائیل در منازعهٔ سوریه هم باید رسیدگی شود. شورای دموکراتیک سوریه از روسیه خواسته تا ضامن گفتگوهای آتی احتمالی با رژیم اسد باشد، و مسکو هم به این امر ابراز علاقه کرده است. بقیه بازیگران هم باید خود را به پایان این جنگ متعهد کنند و بپذیرند که اگر توافقی با رژیم حاصل شود، مداخله خارجی هم چه بسا کمتر شود. در نهایت، دیالوگ سوریه باید یک امر داخلی باشد، و سوریه نباید به عنوان عرصه‌ای برای جنگ نیابتی بین قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی استفاده شود.
نکته آخر هم اینکه شورای دموکراتیک سوریه از حمایت پایدار آمریکا از روژاوا استقبال می‌کند. به رغم مقایسه‌های رایج با وضعیت در افغانستان، دولت بایدن نشان داده که در آینده نزدیک از شمال شرق سوریه خارج نخواهد شد. واشنگنن فراتر از حمایت نظامی و ایفای نقش میانجی‌گرانه احتمالی، می‌تواند در حوزه ابتکارات زیرساختی و ضدتروریسم غیرنظامی کمک کند. علاوه بر این، باید شمال شرق سوریه را از تحریم‌ها معاف کند تا به تقویت اقتصاد این ناحیه کمک کند. در مجموع، شورای دموکراتیک سوریه اهمیت و احترام زیادی برای همکاری خود با آمریکا قائل است و منتظر حمایت بیشتر از سوی آمریکاست.
اندرو تبلر
شورای دموکراتیک سوریه یکی از متحدان اصلی آمریکا در مبارزه با تروریسم بوده است، و به خاطر موفقیت نسبی‌اش در ادارهٔ ناحیه‌ای که گروه‌های قومی متنوعی در آن ساکن هستند، شایسته تمجید است. این شورا خیلی بیشتر از پیش‌بینی‌های بدبینانه بین‌المللی مبنی بر فروپاشیدن آن در پی خروج بخشی از نیروهای آمریکایی در ۲۰۱۹ دوام آورده است.
در آینده، قدرت چانه‌زنی کردستان سوریه را منابع پایدار درآمدی افزایش خواهد داد. برخی رویدادهای اخیر، از جمله بستن گذرگاه‌های مرزی و لغو مجوز دلتا کرسنت انرژی برای اکتشاف محلی نفت، این موضوع را دشوار خواهد کرد. با این حال، آمریکا نقشه‌ای برای ترک شمال شرق سوریه در آینده نزدیک ندارد، خصوصا بعد از خروج بی‌برنامه از افغانستان باز هم معلوم شد که چنین حرکاتی نه به نفع آمریکا و نه به نفع متحدانش است. به طور کلی، این جنگ باید به شیوه‌ای پایان یابد که راه‌حل‌های پایدار را تشویق کند و شکستی قاطع را برای افراط‌گرایان رقم بزند.
دیوید پولاک
ترکیه نقش بسیار مهمی در ماجرای سوریه بازی می‌کند. فعالیت‌های نظامی ترکیه در شمال، پیامدهای حیاتی برای شورای دموکراتیک، کردهای سوریه، روژاوا، و طبیعتا سوریه دارد. به‌رغم سابقه همکاری ترکیه با کردهای سوریه در قبل از ۲۰۱۵، تهاجم و اشغال اخیر هر گونه تلاش برای احیای همکاری را دشوار خواهد کرد. آیا شورای دموکراتیک سوریه مایل به آشتی با آنکارا خواهد بود؟ آیا آمریکا می‌تواند بر این روند آشتی نظارت کند؟ یا روسیه می‌تواند؟
تاکنون، واشنگتن در ایجاد موازنه بین منافع رقیب، یعنی منافع ترکیه متحد خود در ناتو و منافع شرکای کرد خود در سوریه، تا حدی موفق بوده است. ولی ایجاد چنین موازنه‌ای مطمئنا در آینده نیازی مهم خواهد بود.
نویسندگان:
الهام احمد
الهام احمد رئیس کمیته اجرایی شورای دموکراتیک سوریه است که هیئت حاکمهٔ «تشکیلات خودگردان شمال و شرق سوریه» است.
اندرو جی. تبلر
اندرو جی. تبلر هموند مارتین جی. گروس در برنامه گیدولدِ انستیتو واشنگتن در زمینه سیاست عربی است. مطالعات او متمرکز بر سیاست سوریه و آمریکا در حوزه شام است.
دیوید پولاک
دیوید پولاک هموند برنستاین در انستیتو واشنگتن است و مطالعاتش بر تکاپوی سیاسی منطقه و مسائل مربوط به آن متمرکز است.
